
Pani Cecylia Judek, sekretarz naukowy Książnicy Pomorskiej oraz Przewodnicząca Szczecińskiego Oddziału Związku Bibliotekarzy Polskich kolejny raz odwiedziła Nasz Dom, czyli DPS” Dom Kombatanta i Pioniera Ziemi Szczecińskiej” mieszczący się przy ulicy Eugeniusza Romera 21 – 29. Jak zwykle przybyła do nas z wykładem literackim, tym razem o twórczości znakomitej polskiej pisarki, Marii Dąbrowskiej oraz jej życiu w ramach cyklicznych spotkań z nietuzinkowymi osobami – „ Gość w Domu”. Ilustrowany jak zwykle ciekawymi materiałami faktograficznymi wykład był niezwykle zajmujący. Ogólnie o Marii Dąbrowskiej usłyszeliśmy bardzo wiele, nie pomijając tzw. smaczków z jej życia prywatnego, ale to pozostawimy w skarbnicy naszej własnej wiedzy wyniesionej z kontaktu Mieszkańców z Panią Cecylią Judek. Maria Dąbrowska, z domu Szumska (1889-1965), powieściopisarka i publicystka. Uczyła się w prywatnych szkołach średnich w Kaliszu i Warszawie, w latach 1907-1914 studiowała nauki przyrodnicze, filozofię i socjologię w Lozannie i Brukseli, gdzie włączyła się w nurt działalności niepodległościowej. W 1911 wyszła za mąż za emigracyjnego działacza Polskiej Partii Socjalistycznej M. Dąbrowskiego. Stypendystka Towarzystwa Kooperatystów w Londynie, zajmowała się od początku swojego pisarstwa spółdzielczością. Podczas I wojny światowej związana z ruchem patriotycznym i ludowym, m.in. jako redaktorka Chłopskiej Sprawy i Polski Ludowej. Po odzyskaniu niepodległości do 1924 pracownica Ministerstwa Rolnictwa. Działaczka na polu oświaty ludowej i robotniczej. Protestowała przeciwko antydemokratycznym tendencjom w Polsce od 1927, m.in. odmawiając członkostwa Polskiej Akademii Literatury jako instytucji wspieranej przez rząd. Po wojnie brała udział w pracach PEN-Clubu, Związku Literatów Polskich i Światowej Rady Pokoju. Liczne nagrody przed wojną i po wojnie. Pierwsze zbiory opowiadań dotyczą problemów spółdzielczości i młodzieży (m.in. Dzieci ojczyzny, 1918), ale uwagę zwrócono dopiero na autobiograficzny cykl opowiadań Uśmiech dzieciństwa (1923). Dąbrowska napisała także tom opowiadań Ludzie stamtąd (1926) – realistyczny i psychologiczny obraz biedoty wiejskiej. Najbardziej znanym dziełem Dąbrowskiej są epickie Noce i dnie (1932-1934), ukazujące zmiany w społeczeństwie polskim przełomu XIX i XX w. Z okresu powojennego na wyróżnienie zasługują opowiadania Gwiazda zaranna (1955) oraz niedokończona powieść Przygody człowieka myślącego (1970), nawiązująca do dziejów inteligencji polskiej. Dramaty historyczne z podtekstem współczesnym: Geniusz sierocy (1939, wystawiony w 1959), Stanisław i Bogumił (1945-1946, wystawiony w 1966). Liczne książki dla dzieci i młodzieży, np. Marcin Kozera (1937). Szkice z podróży zagranicznych, m.in. ze Szwecji – U północnych sąsiadów (1929). Prace krytycznoliterackie o pisarzach polskich i obcych, klasycznych oraz współczesnych – szczególny rozgłos uzyskały Szkice o Conradzie (1959). Po wykładzie Pani Katarzyna Kałucka, zastępca Dyrektora Naszego Domu ( Pan Ryszard Budzisz), podziękowała Gościowi za utrzymywanie systematycznych kontaktów ze społecznością DPS – u przy Romera i przede wszystkim za wielce interesujące prelekcje o rodzimej literaturze i jej twórcach. Pani Cecylia Judek otrzymała dyplom dziękczynny oraz pamiątkę wykonaną przez Mieszkańców w Domowej Pracowni Terapii Zajęciowej. Czekamy na kolejne spotkanie.


